فتق شکم یکی از بیماری های تقریبا شایعی است که در صورت عدم درمان عوارض بسیار زیادی برای افراد به همراه دارد. فتق شکم هنگامی اتفاق می افتد که لایه های جداری و عضله شکمی ضعیف شده و منجر به تورم یا پارگی در این قسمت گردد. محتویات داخلی شکم به دیواره شکم تضعیف شده فشار آورده و یک کیسه بادکنک مانند درست می‌کند و این باعث می‌شود احشاء درونی شکم یا بافت شکمی به درون این کیسه رانده شوند. جراحی فتق شکم با لاپاراسکوپی یکی از بهترین راه حل های درمان این مشکل است که در مدت زمان کوتاهی انجام می‌شود و عوارض چندانی برای فرد به همراه ندارند. دوره نقاهت این جراحی کوتاه مدت و تقریبا آسان است.
برای دریافت نوبت جراحی فتق شکم با لاپاراسکوپی در مرکز نواتراپ با شماره 02188717272 ارتباط برقرار نمایید.
تفاوت اصلی لاپاراسکوپی با جراحی باز فتق در چیست؟
تفاوت اصلی بین لاپاراسکوپی و جراحی باز فتق در روش دسترسی و نحوه انجام عمل جراحی است. در ادامه تفاوت های این دو روش جراحی را توضیح خواهیم داد.
- لاپاراسکوپی یک روش کم تهاجمی است که جراح از طریق چند برش کوچک در شکم، با استفاده از دوربین لاپاراسکوپ و ابزارهای مخصوص عمل را انجام می‌دهد. این روش با درد کمتر، بهبود سریع تر و جای زخم کوچکتر همراه است.
- جراحی باز فتق شامل برشی بزرگ تر در ناحیه فتق است که جراح مستقیم به محل دسترسی پیدا می‌کند و عمل را انجام می‌دهد. این روش زمان بهبود طولانی تر و درد بیشتری دارد، اما در بعضی موارد پیچیده یا فتق های بزرگ تر ضروری می‌باشد.
نحوه انجام جراحی فتق شکم به روش لاپاراسکوپی
جراحی لاپاراسکوپی فتق شکم به چند مرحله اصلی تقسیم می‌شود که هر مرحله با دقت و تخصص انجام می‌گیرد. در ادامه مراحل انجام را توضیح می‌دهیم.
- بیهوشی عمومی: ابتدا بیمار تحت بیهوشی کامل قرار می‌گیرد تا در طول عمل هیچ دردی احساس نکند و کاملاً آرام باشد.
- ایجاد برش‌های کوچک: جراح چند برش کوچک، ، هر کدام حدود ۵ تا ۱۰ میلی‌متر، در ناحیه شکم ایجاد می‌کند تا ابزارهای لاپاراسکوپی وارد بدن شوند.
- ورود لاپاراسکوپ و تجهیزات: از طریق یکی از این برش ها، لاپاراسکوپ که یک دوربین کوچک است، وارد شکم می‌شود تا تصاویر داخلی شکم روی مانیتور به جراح نمایش داده شود. ابزارهای جراحی از برش های دیگر وارد می‌شوند.
- باز کردن فضای کاری: با استفاده از گاز دی‌اکسیدکربن، فضای بین دیواره شکم و اعضای داخلی کمی باد می‌شود تا جراح دید و فضای کافی برای کار داشته باشد.
- شناسایی و ترمیم فتق: جراح محل فتق را پیدا کرده و با دقت بافت های بیرون زده را به جای خود بازمی‌گرداند. سپس محل ضعیف شده را تقویت می‌کند. یک توری یا مش از جنس مخصوص در محل فتق قرار داده می‌شود تا از بازگشت آن جلوگیری شود.
- کنترل نهایی و خارج کردن ابزارها: پس از اطمینان از تثبیت مش و ترمیم کامل، گاز از شکم تخلیه می‌شود و ابزارها به آرامی خارج می‌گردند.
- بستن برش‌ها: برش های کوچک با بخیه های جذبی بسته می‌شوند.
چه افرادی گزینه مناسبی برای جراحی لاپاراسکوپی فتق هستند؟
افرادی که گزینه مناسبی برای جراحی لاپاراسکوپی فتق هستند شامل کسانی می‌شوند که فتق شان نسبتاً کوچک تا متوسط است و وضعیت کلی سلامت مناسبی دارند. این روش برای بیمارانی که سابقه جراحی های متعدد شکمی ندارند یا اسکارهای بزرگ داخلی ندارند، بهتر است زیرا فضای کافی برای انجام عمل لاپاراسکوپی فراهم است. همچنین افرادی که به دنبال بهبود سریع تر، درد کمتر و کاهش احتمال عفونت هستند، از مزایای این روش بهره‌مند می‌شوند.
از طرف دیگر، بیمارانی که فتق های بزرگ یا پیچیده دارند، یا بیماری های زمینه‌ای جدی مثل مشکلات شدید قلبی یا ریوی دارند، جراحی باز را به عنوان گزینه بهتر توصیه می‌کنند. در نهایت، انتخاب روش جراحی باید با نظر جراح و پس از بررسی کامل شرایط فرد انجام شود تا بهترین نتیجه حاصل گردد.
کاندیدای نامناسب لاپاراسکوپی فتق شکم
کاندیدای نامناسب برای جراحی لاپاراسکوپی فتق شکم افرادی هستند که شرایط خاصی دارند که این روش برایشان با ریسک بالا یا کم کاربرد است. این شرایط عبارت‌اند از:
- افراد با جراحی‌های قبلی متعدد و گسترده شکمی اگر چسبندگی های شدید داخل شکم ایجاد شده باشد انجام لاپاراسکوپی را دشوار یا خطرناک می‌کند.
- در افرادی که فتق‌های خیلی بزرگ یا پیچیده دارند جراحی باز ترجیح داده می‌شود چون کنترل و ترمیم بهتر انجام می‌شود.
- بیماران با مشکلات قلبی یا ریوی شدید که نمی‌توانند بیهوشی عمومی یا وضعیت خاص لاپاراسکوپی را تحمل کنند.
- افرادی با عفونت فعال یا التهاب شدید در ناحیه جراحی که انجام عمل جراحی در آن شرایط خطرناک است.
- بیماران بسیار چاق با چربی زیاد در ناحیه شکم که دسترسی و دید مناسب برای لاپاراسکوپی را سخت می‌کند.
دوره نقاهت لاپاراسکوپی فتق شکم چقدر طول میکشد؟
پس از جراحی لاپاراسکوپی فتق شکم، دوره نقاهت کوتاه تر و راحت تر از جراحی باز است، اما همچنان نیازمند مراقبت های خاصی است. در روزهای اول پس از عمل، توصیه می‌شود استراحت کافی داشته باشید و از فعالیت های سنگین پرهیز کنید. راه رفتن آرام و سبک به بهبود گردش خون کمک می‌کند و از عوارضی مثل لخته شدن خون جلوگیری می‌کند. به تدریج و با نظر پزشک می‌توانید فعالیت های روزمره را از سر بگیرید، اما انجام ورزش های سنگین و کارهای فیزیکی سخت بهتر است حداقل تا ۴ تا ۶ هفته به تعویق بیفتد.
مراقبت از محل برش های جراحی اهمیت بالایی دارد. پانسمان ها باید تمیز و خشک نگه داشته شوند و تا زمان اجازه پزشک نباید محل جراحی خیس شود. مصرف داروهای مسکن طبق دستور پزشک به کنترل درد کمک می‌کند و درد طی چند روز کاهش می‌یابد. تغذیه مناسب و نوشیدن مایعات کافی نیز در بهبود روند بهبودی نقش مهمی دارد و از یبوست که فشار اضافی به ناحیه جراحی وارد می‌کند، جلوگیری می‌کند.
در نهایت، باید به علائم هشداردهنده مانند درد شدید، تورم یا ترشح غیرطبیعی، تب بالا و مشکلات ادراری یا گوارشی توجه داشت و در صورت بروز هر کدام سریعاً به پزشک مراجعه کرد. رعایت این نکات به بهبودی سریع تر و بدون عارضه کمک می‌کند و تجربه بهتری از دوره نقاهت پس از جراحی فراهم می‌آورد.
احتمال عود فتق بعد از جراحی لاپاراسکوپی چقدر است؟
احتمال عود فتق بعد از جراحی لاپاراسکوپی پایین است، اما به عوامل مختلفی بستگی دارد. به طور کلی، نرخ عود فتق پس از لاپاراسکوپی حدود ۱ تا ۵ درصد گزارش شده است. عوامل موثر روی احتمال عود عبارت‌اند از:
- نوع و اندازه فتق
- تجربه جراح و کیفیت عمل
- رعایت مراقبت‌های پس از جراحی مثل اجتناب از فشار زیاد روی ناحیه جراحی
- وضعیت بدنی بیمار مانند چاقی، سرفه مزمن یا یبوست که فشار داخل شکم را افزایش می‌دهند
جای زخم‌های لاپاراسکوپی فتق شکم چقدر قابل رؤیت خواهند بود؟
جای زخم های لاپاراسکوپی فتق شکم خیلی کوچک هستند، چون برش ها در این روش بین ۰.۵ تا ۱ سانتی‌متر اندازه دارند. این برش ها در چند نقطه کوچک روی شکم زده می‌شوند. به دلیل کوچکی و عمق کم این برش ها، جای زخم ها بعد از چند ماه کم رنگ و تقریباً نامحسوس می‌شوند، مخصوصاً اگر مراقبت های لازم مثل تمیز نگه داشتن، جلوگیری از عفونت و استفاده از کرم های ترمیم کننده انجام شود. همچنین، پوست هر فرد واکنش متفاوتی به زخم دارد؛ برخی جای زخم های خیلی کمرنگ دارند و برای برخی افراد کمی برجستگی یا اسکار قابل دیدن ایجاد شود.
در مجموع، جای زخم لاپاراسکوپی نسبت به جراحی باز خیلی کمتر و ظریف تر است و به همین دلیل برای افرادی که به ظاهر زخم اهمیت می‌دهند، گزینه بهتری محسوب می‌شود.
به کارگیری مش (Mesh) در همه جراحی‌های لاپاراسکوپی فتق ضروری است؟
استفاده از مش در جراحی لاپاراسکوپی فتق شکم ضروری و رایج است چون به تقویت دیواره شکم کمک می‌کند و احتمال عود فتق را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. مخصوصا در فتق های بزرگ تر یا کشاله ران. با این حال، در موارد خاصی مانند فتق‌های بسیار کوچک یا بیمارانی که به دلایلی نمی‌توانند مش استفاده کنند، جراح تصمیم می‌گیرد بدون مش جراحی را انجام دهد. در نهایت، استفاده از مش بر اساس نوع فتق، شرایط بیمار و نظر جراح تعیین می‌شود.
